İçeriğe geç

Baharatlar Nerelerde Yetişir?

Baharatlar başlangıçta sadece yabani yetişen bitkilerden elde edilmekteydi. Kullanırnın artması ve çeşitlenmesiyle bitkilerin kültüre alınmasına başlanmıştır. Günümüzde baharatların bü-yük bölümü, tarımı yapılan bitkilerden kaynaklanır. Gelişmiş ülkelerde yerli veya yabancı bitkiler daha çok kültüre alınmaktadır.

Miktar ve değer açısından başta gelen birçok baharat ise, coğrafi özelliklere bağlı olarak hala üçüncü dünya ülkelerinden kaynaklanmaktadır. Bu ülkelerde de yabani yetişen bitkilerin yerini tarımı yapılanlar almıştır. Bununla birlikte mercanköşk, kekik, biberiye, defne gibi bazı baharatların önemli ölçüde ya bani bitkilerden kaynaklandığı görülmektedir. Kalite ve temin açısından, kültür bitkilerinden üretilen baharatlar genellikle tercih edilir.

Baharatların çeşit ve miktar olarak çoğunluğu kuzey yarım- küreden elde edilir. Oğlak ve Yengeç Dönenceleri arasındaki kuşak tropik Asya, Afrika ve Amerika’yı içine alır. Baharatın kaynağı olan Hint Okyanusu’nun kıyısındaki ülkeler, özellikle de “baharat adalan” denilen Moluk Adalan (Endonezya) bu kuşaktadır. Ayrıca en önemli baharat üretici/ihracatçılarından olan Hindistan’ın güney yarısı ile Çinhindi, Afrika’nın büyük bölümü, Orta Amerika’nın tamamı, Karayip ülkeleri ve Güney Amerika’nın kuzey yarısının yer aldığı kuşakta karanfil, zerıcefil, zerdeçal, yenibahar, karabiber, tarçın, küçük hindistan cevizi, vanilya gibi çok önemli baharatlar elde edilir.

Tropik ik lim, yoğun tat-kokulu baharatlan verir. Kuzey ve güney yarımkürede dönenceler (23° 27′) ve 45. enlemler arasındaki kuşak daha çok meyve, tohum ve yaprak baharatları (kimyon, kişrnş, çemenotu, anason, kırmızıbiber, defne, kekik, biberiye vb) üretir. Bütün Akdeniz havzasını, güney ve kuzeyı hariç Asya’yı, Amerika ve Avusturalya’nın güney kısımlarını ve ABD’yi kapsayan bu kuşakta bölgelere göre subtropik, sıcak veya ılıman iklimler görülür. Akdeniz iklimi, uçucu yağca zengin yaprak baharatların vatanıdır. Kuzey yanmkürenin 45. enlemden yukanda kalan bölgeleri ise ılıman ve soğuk iklimIere sahiptir. Avrupa’nın çoğunu ve kuzey Asya’yı içine alan kuşakta, az tat-koku bileşikleri içeren, başta kök, sap ve yaprak, daha az olarak meyve ve tohum baharatlar üretilir. 60. enlemin kuzeyinde ise, hemen hiç baharat bitkisi yetişmez.

Baharatların başlıca olarak üç bölgede yoğunlaştığı görülmektedir : Hint Okyanusu, Akdeniz, Karayipler. Ancak, bu bögelerde yetişen birçok baharat bitkisi, sonraları dünyanın diğer bazı kısımlarında da uygun ortam bulmuş ve kültüre alınmıştır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir